Okres Wielkiego Postu rozpoczynający się Środą Popielcową styka się w życiu codziennym z czasem karnawału. Dlatego, aby z nastroju zabawy i radości przejść do refleksji nad sobą, pokuty i umartwienia, w wielu parafiach odbywają się tzw. nabożeństwa czterdziestogodzinne. Od niedzieli do wtorku przed Popielcem trwa adoracja Najświętszego Sakramentu.Nabożeństwo czterdziestogodzinne nawiązuje do tradycyjnego przebywania Jezusa w grobie przez 40 godzin. Są źródła, które każą szukać inspiracji w biblijnym obrazie czterdziestodniowego postu i modlitwy Chrystusa na pustyni. Trudno określić czas powstania tej formy adoracji. Prawdopodobnie jej początek sięga końca XVI wieku. Niełatwo również ustalić, kto tę formę modlitwy zapoczątkował. Historycy liturgii przypisują jej autorstwo jezuitom. Są też tacy, którzy wskazują na św. Filipa Nereusza (1515-1595) albo na św. Antoniego Marię Zaccarię (1502-1539). Z czasem nabożeństwo przyjęło formę modlitwy błagalnej i ekspiacyjnej jako wynagrodzenie za grzechy popełnione w czasie karnawału.